قرآن حزبی چیست؟ قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمانان، به دلیل حجم بالای آیات نیازمند به تقسیمبندیهای مختلف برای تلاوت منظم است. یکی از این تقسیمبندیها، قرآن حزبی سی پاره است که به تلاوتکنندگان کمک میکند قرآن را به ۳۰ بخش مساوی تقسیم کرده و به راحتی در طول ماه یا در جلسات قرآنی مطالعه کنند. این تقسیمبندی نه تنها برای حفظ و تلاوت قرآن مفید است، بلکه به افراد این امکان را میدهد که در مدت زمانی کوتاهتر، به طور روزانه و مداوم، ارتباطی مستمر با قرآن داشته باشند. با استفاده از قرآن حزبی سی پاره، بسیاری از افراد میتوانند با برنامهریزی دقیقتر، تلاوت قرآن را به جزئی از روتین روزانه خود تبدیل کنند.
تعریف دقیق قرآن حزبی
قرآن حزبی به تقسیمبندی قرآن کریم به بخشهایی به نام «حزب» اطلاق میشود. هر حزب شامل مجموعهای از آیات قرآن است که بهصورت مساوی و مرتب تقسیم شدهاند تا قرائت آن برای تلاوتکنندگان آسانتر و قابل مدیریتتر باشد. معمولاً قرآن را به ۳۰ حزب تقسیم میکنند که هر حزب شامل تعدادی آیه است و این تقسیمبندی برای تسهیل در تلاوت و تدبر قرآن طراحی شده است. همچنین، قرآن حزبی میتواند به شکلهای مختلفی تقسیمبندی شود؛ بهعنوان مثال، قرآن حزبی شصت پاره که در آن قرآن به ۶۰ حزب تقسیم میشود و این تقسیمبندی بهویژه برای افرادی که بهدنبال تلاوت قرآن در مدت زمان کوتاهتری هستند، کاربرد دارد.
منظور از «حزب» در تقسیمبندی قرآن
حزب در قرآن به بخشی از قرآن اطلاق میشود که معمولاً معادل یک ششم از قرآن کامل است. هر حزب به بخشهای کوچکتر تقسیم میشود که به این بخشها ربع میگویند. این تقسیمبندی در قرآنهای حزبی شایع است و هدف از آن، سهولت در تلاوت و تدارک برنامههای قرآنی منظم است. این ساختار به کسانی که میخواهند قرآن را در مدت زمان کوتاهتری بخوانند، کمک میکند تا به راحتی قرآن را به بخشهای قابل مدیریت تقسیم کنند.
تفاوت حزب با جزء و سوره
-
حزب: هر حزب شامل مجموعهای از آیات است که بهصورت مساوی تقسیم شده و به طور کلی در قرآنهای حزبی ۳۰ بخش اصلی ایجاد میشود. همچنین، قرآن شصت پاره نیز وجود دارد که در آن قرآن به ۶۰ بخش تقسیم میشود و این نوع تقسیمبندی برای تلاوت سریعتر و بهویژه برای جلسات قرآنی مناسب است.
-
جزء: جزء در قرآن به یک بخش از قرآن گفته میشود که معادل یک سیام از قرآن است. در واقع، هر جزء شامل تعدادی آیه است که نسبت به حجم حزب، کوچکتر است.
-
سوره: سورهها به بخشهای مختلف قرآن گفته میشود که تعداد آنها ۱۱۴ عدد است. هر سوره به خودی خود یک واحد مستقل است و معمولاً محتوای خاصی را در بر دارد.
تاریخچه تقسیم قرآن به حزب

چرا قرآن به حزب تقسیم شد؟
تقسیم کتاب قرآن به حزب بهمنظور تسهیل در تلاوت، حفظ، و تدبر آیات قرآن ایجاد شد. در گذشته، به دلیل حجم زیاد قرآن و دشواری در خواندن کامل آن در یک روز، لازم بود که قرآن را به بخشهای کوچکتری تقسیم کنند تا افراد بتوانند بهطور روزانه به تلاوت آن بپردازند. با تقسیم قرآن به بخشهای کوچکتر، افراد قادر خواهند بود بهطور منظم و مستمر قرآن را بخوانند و تلاوت آن را به جزئی از روتین روزانه خود تبدیل کنند. این تقسیمبندی بهویژه برای کسانی که در شرایط خاص نظیر ماه رمضان یا برای اهداف خاصی مانند حفظ قرآن تلاش میکنند، بسیار مفید است.
نقش علما در ایجاد این تقسیمبندی:
علما و مفسران بزرگ قرآن در طول تاریخ نقش مهمی در ایجاد تقسیمبندیهای مختلف قرآن ایفا کردهاند. تقسیم قرآن به حزب یکی از این ابتکارات بود که توسط علما بهمنظور سهولت در خواندن قرآن در نظر گرفته شد. هدف از این تقسیمبندی، کاهش حجم آیات در هر بخش و در عین حال حفظ انسجام معنایی آیات بود. این روش همچنین بهمنظور تسهیل در یادگیری و حفظ قرآن برای افراد مبتدی و نوجوانان طراحی شد. در گذشته، علما با توجه به نیازهای زمانی و مکانی خود، قرآن را به بخشهایی تقسیم کردند تا مسلمانان بتوانند به راحتی قرآن را مطالعه و حفظ کنند.
هدف از نظمبخشی به تلاوت روزانه:
هدف اصلی از تقسیم قرآن به بخشهای کوچکتر و حزببندی آن، نظمبخشی به تلاوت قرآن در طول زمان است. این تقسیمبندی باعث میشود که افراد بتوانند هر روز یک حزب از قرآن را بخوانند و بهطور منظم قرآن را مطالعه کنند. این کار علاوه بر ایجاد نظم در تلاوت قرآن، به افراد این امکان را میدهد که بهراحتی قرآن را در طول روزهایی مانند ماه رمضان یا در زمانهایی که فرصتی برای مطالعه طولانیتر ندارند، به پایان برسانند. این شیوه به افراد کمک میکند تا ارتباط مداوم و مستمر با قرآن داشته باشند و بر تدبر و فهم آن نیز افزوده شود.
قرآن چند حزب دارد؟
قرآن ۳۰ حزبی
قرآن ۳۰ حزبی به قرآنهایی اطلاق میشود که قرآن به ۳۰ بخش مساوی تقسیم شده است. این تقسیمبندی معمولاً برای کسانی که قصد دارند قرآن را بهطور منظم و در مدت زمان خاصی تلاوت کنند، بسیار مناسب است. در قرآن ۳۰ حزبی، هر حزب شامل مجموعهای از آیات است که بهطور مساوی تقسیم شدهاند تا تلاوت قرآن آسانتر و قابل مدیریتتر باشد. این تقسیمبندی بهویژه برای افرادی که میخواهند قرآن را در طول یک ماه ختم کنند، انتخاب ایدهآلی است. قرآن ۳۰ حزبی معمولاً برای برنامههای قرآنی، ختم قرآن در ماه رمضان و جلسات مطالعه گروهی بسیار کاربردی است.
قرآن ۶۰ حزبی
قرآن ۶۰ حزبی به قرآنهایی اطلاق میشود که در آن قرآن به ۶۰ قسمت تقسیم شده است. این تقسیمبندی به این صورت است که قرآن را به ۶۰ بخش مساوی تقسیم میکنند تا امکان تلاوت منظم و سریعتر فراهم شود. این تقسیمبندی عمدتاً برای افرادی که میخواهند قرآن را در زمانهای کوتاهتر و با سرعت بیشتری تلاوت کنند، مناسب است. قرآنهای ۶۰ حزبی معمولاً برای جلسات قرآنی یا بهمنظور استفاده در زمانهایی که فرصت کمتری برای تلاوت وجود دارد، مفید هستند.
قرآن ۱۲۰ حزبی
قرآن ۱۲۰ حزبی یک تقسیمبندی است که قرآن را به ۱۲۰ بخش تقسیم میکند. این تقسیمبندی از نظر تعداد بخشها دقیقتر است و هر بخش کوچکتر از قرآنهای ۳۰ و ۶۰ حزبی است. این تقسیمبندی میتواند برای کسانی که میخواهند با دقت بیشتر قرآن را بخوانند یا در برنامههای خاص قرآنی از آن استفاده کنند، مفید باشد. در قرآن صد و بیست پاره ، هر بخش یا حزب به مقدار بسیار کمی از قرآن اشاره دارد که این تقسیمبندی امکان تلاوت سریع و متوالی آیات را فراهم میکند.
توضیح ربع حزب و کاربرد آن
ربع حزب به یکی از کوچکترین واحدهای تقسیمبندی قرآن اطلاق میشود که یک چهارم از یک حزب کامل را شامل میشود. به عبارت دیگر، هر حزب به چهار ربع تقسیم میشود. این تقسیمبندی در قرآنهایی که برای تلاوت روزانه یا در برنامههای منظم قرآنی طراحی شدهاند، کاربرد زیادی دارد. ربع حزب بهویژه در مواقعی که وقت کافی برای تلاوت کامل یک حزب وجود ندارد، میتواند بسیار مفید باشد. به این ترتیب، ربع حزب امکان تلاوت منظم و روزانه را حتی در شرایط زمانی محدود فراهم میآورد.
تفاوت قرآن حزبی با قرآن جزءبندیشده

مقایسه حزب و جزء از نظر حجم
در تقسیمبندی قرآن، دو واژه مهم «حزب» و «جزء» بهطور متداول استفاده میشود. هر جزء از قرآن بهطور کلی یک سیام از قرآن را شامل میشود. بنابراین، قرآن به ۳۰ جزء تقسیم میشود. در مقابل، هر حزب نیز یک بخش از قرآن است که معمولاً برابر با یک ششم قرآن میباشد. این بدان معنی است که قرآن ۶۰ حزب دارد. بنابراین، حزب از نظر حجم کمی بزرگتر از جزء است. به عبارتی، هر جزء شامل دو حزب است.
این تفاوت از نظر حجم باعث میشود که افرادی که قرآن را بهطور جزءبهجزء میخوانند، ممکن است بتوانند هر روز یک جزء از قرآن را تلاوت کنند، در حالی که اگر قصد دارند قرآن را با تقسیمبندی حزبی بخوانند، میتوانند دو حزب را در روز تلاوت کنند و این میزان را مدیریتپذیرتر میسازد.
قرآن تک برگی نیز یک گزینه مناسب برای افرادی است که به دنبال تلاوت سریع و راحت هستند. این نوع قرآن بهصورت تکصفحهای طراحی شده است و برای مواقعی که فرد زمان محدودی دارد یا در سفر است، میتواند یک انتخاب ایدهآل باشد.
کدام تقسیمبندی برای تلاوت روزانه مناسبتر است؟
در تلاوت روزانه، بسته به هدف و زمان در دسترس، هر دو تقسیمبندی «جزء» و «حزب» میتوانند مفید باشند. اگر فردی میخواهد هر روز مقداری کمتر از قرآن را تلاوت کند، تقسیمبندی جزء ممکن است بهتر باشد، زیرا این تقسیمبندی بهطور طبیعی برای کسانی که قصد دارند قرآن را در طول یک ماه تمام کنند، مناسب است. از طرف دیگر، برای کسانی که به دنبال تلاوت سریعتر هستند و میخواهند در مدت زمان کمتری قرآن را تلاوت کنند، قرآن حزبی میتواند گزینه مناسبتری باشد، چرا که میتوانند هر روز دو حزب از قرآن را بخوانند.
کاربرد هرکدام در ختم قرآن
در پایان، این تقسیمبندیها کاربردهای خاص خود را دارند. اگر هدف فرد از تلاوت قرآن ختم قرآن در یک ماه باشد، تقسیمبندی جزء بهترین گزینه است، زیرا هر جزء برابر با یک روز تلاوت است و در پایان یک ماه میتوان کل قرآن را خواند. اما اگر کسی بخواهد تلاوت قرآن در مدت زمان کوتاهتری مانند نیمماه یا هر چند روز یکبار را انجام دهد، تقسیمبندی حزبی (۶۰ حزب) میتواند مفیدتر باشد، زیرا میتواند سرعت تلاوت را تنظیم کرده و قرآن را در مدت زمان کمتر ختم کند.
مزایای استفاده از قرآن حزبی
برنامهریزی آسان برای تلاوت
یکی از بزرگترین مزایای استفاده از قرآن حزبی، سهولت در برنامهریزی برای تلاوت قرآن است. تقسیمبندی قرآن به بخشهای کوچکتر یا «حزب» این امکان را فراهم میآورد که افراد بهراحتی بتوانند برنامهریزی دقیقی برای مطالعه قرآن داشته باشند. بهطور مثال، اگر فردی بخواهد هر روز یک حزب از قرآن را بخواند، تنها باید زمان مشخصی از روز را به این کار اختصاص دهد و بدون نگرانی از عدم تکمیل قرآن، به تلاوت ادامه دهد. این تقسیمبندی باعث میشود که تلاوت قرآن به امری روزانه و مستمر تبدیل شود. بهویژه در قرآن رنگی، که آیات مهم با رنگهای خاص نشان داده میشوند، تلاوت و فهم مفاهیم قرآن آسانتر و جذابتر میشود.
مناسب برای ختم قرآن در ماه رمضان
ماه رمضان به عنوان ماه قرآن شناخته میشود و بسیاری از مسلمانان در این ماه برای ختم قرآن اقدام میکنند. استفاده از قرآن حزبی در این ماه بسیار مفید است. با تقسیم قرآن به ۳۰ حزب، میتوان هر روز یک حزب از قرآن را تلاوت کرد و در پایان ماه رمضان، قرآن را ختم کرد. این تقسیمبندی باعث میشود که فرآیند ختم قرآن در ماه رمضان بهراحتی قابل پیگیری باشد و بهویژه برای کسانی که زمان محدودی دارند، مناسب است. در قرآنهای رنگی، رنگها به تلاوتکننده کمک میکنند تا آیات خاص یا مفاهیم مهم را بهتر درک کرده و سریعتر توجه خود را جلب کنند.
افزایش استمرار در قرائت قرآن
یکی دیگر از مزایای قرآن حزبی، افزایش استمرار در تلاوت قرآن است. چون قرآن به بخشهای کوچکتر تقسیم میشود، افراد میتوانند هر روز یک حزب را بخوانند و بهاینترتیب، هیچگاه از مسیر تلاوت قرآن خارج نمیشوند. این استمرار در تلاوت نهتنها برای حفظ قرآن مناسب است، بلکه موجب تدبر بیشتر در آیات قرآن و رشد معنوی فرد میشود. کسانی که به تلاوت قرآن بهصورت حزبی میپردازند، اغلب موفق به ادامه دادن این عادت معنوی میشوند و به راحتی میتوانند قرآن را در مدت زمان معین و با برنامهریزی منظم بخوانند. قرآنهای رنگی میتوانند در این مسیر کمککننده باشند، زیرا از طریق رنگها به افزایش دقت و تمرکز در تلاوت و تدبر در آیات قرآن میپردازند.
مناسب برای جلسات قرآنی و هیئتها
قرآنهای حزبی برای جلسات قرآنی و هیئتها بسیار مناسب هستند. در این جلسات، افراد میتوانند بهراحتی در کنار هم قرآن را تلاوت کنند و هرکدام یک حزب از قرآن را بخوانند. این تقسیمبندی باعث میشود که در جلسات گروهی، قرائت قرآن بهصورت یکپارچه و هماهنگ انجام شود. همچنین، کسانی که در هیئتها حضور دارند، میتوانند از قرآنهای حزبی برای ختم قرآن در ایام خاص یا برای تلاوت سریعتر استفاده کنند. قرآنهای رنگی در این جلسات نیز میتوانند کمک کنند تا افراد راحتتر به آیات مختلف دسترسی داشته و تلاوت را با دقت و هماهنگی بیشتر انجام دهند.
یکی از کاربردهای مهم قرآنهای حزبی، استفاده از آنها به عنوان هدیه برای قرآن حزبی برای یادبود اموات است. بسیاری از مسلمانان ترجیح میدهند تا برای روح اموات خود قرآنهای حزبی هدیه دهند تا بدین طریق از تلاوت آیات قرآن بهرهمند شوند.
قرآن حزبی برای چه کسانی مناسب است؟
مبتدیان در تلاوت قرآن
قرآن حزبی برای افرادی که تازه شروع به تلاوت قرآن کردهاند، بسیار مناسب است. مبتدیان معمولاً با تقسیمبندیهای پیچیده و حجم بالای قرآن دچار سردرگمی میشوند. اما با استفاده از قرآنهای حزبی، هر حزب به عنوان یک بخش کوچکتر از قرآن معرفی میشود که میتوانند به راحتی آن را در مدت زمان معین تلاوت کنند. این تقسیمبندی به آنها کمک میکند تا با توجه به حجم کم هر حزب، از خواندن قرآن لذت ببرند و احساس موفقیت کنند. همچنین، برنامهریزی برای تلاوت روزانه بسیار سادهتر میشود و انگیزه بیشتری برای ادامهدادن به تلاوت قرآن در طول زمان فراهم میآید.
حافظان و قاریان
برای حافظان و قاریانی که قصد حفظ یا تلاوت قرآن بهطور مداوم را دارند، قرآن حزبی یک ابزار بسیار مفید است. این دسته از افراد معمولاً نیاز دارند تا برنامهای منظم و دقیق برای تلاوت یا حفظ قرآن داشته باشند. قرآنهای حزبی به آنها این امکان را میدهند که هر روز یک یا دو حزب از قرآن را بخوانند یا حفظ کنند، که این کار به آنها کمک میکند تا قرآن را بهطور منظم و با سرعت معقولی تلاوت کنند. همچنین این تقسیمبندی به آنها اجازه میدهد تا با سرعت بیشتر قرآن را حفظ کنند، چون هر حزب حجم مناسبی دارد و حفظ آن برای فرد آسانتر است.
دانشآموزان و نوجوانان
قرآن حزبی بهویژه برای دانشآموزان و نوجوانان بسیار مفید است. این گروه از افراد معمولاً زمان محدودی برای مطالعه دارند و ممکن است از تلاوت قرآن کامل در مدتزمان طولانی احساس خستگی کنند. قرآنهای حزبی برای این افراد طراحی شدهاند تا بتوانند هر روز یک حزب از قرآن را بخوانند و در عین حال از حجم کم آن راضی باشند. همچنین، این تقسیمبندی میتواند برای آنها بهعنوان یک هدف کوتاهمدت عمل کند که موجب افزایش اعتماد به نفس و انگیزه برای ادامهدادن به تلاوت قرآن در طول زمان میشود.
کسانی که قصد ختم منظم قرآن دارند
افرادی که قصد دارند قرآن را بهطور منظم و در مدتزمان معین ختم کنند، قرآن حزبی برای آنها یک گزینه عالی است. این افراد معمولاً میخواهند قرآن را در مدتزمان مشخصی مانند یک ماه یا چند ماه ختم کنند. با استفاده از قرآن حزبی، آنها میتوانند هر روز یک حزب از قرآن را بخوانند و به راحتی به هدف خود برسند. این روش بهویژه در ماه رمضان بسیار رایج است، زیرا با تقسیم قرآن به ۳۰ حزب، میتوان هر روز یک حزب را خواند و در پایان ماه رمضان قرآن را ختم کرد. این برنامهریزی منظم به افراد کمک میکند تا با نظم بیشتری به تلاوت قرآن پرداخته و ارتباط مستمر با قرآن برقرار کنند.
راهنمای انتخاب قرآن حزبی مناسب
انتخاب بر اساس تعداد حزب
انتخاب قرآن حزبی مناسب میتواند بستگی به نیازهای فردی شما داشته باشد. قرآنهای حزبی معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: قرآنهای با ۳۰ حزب و قرآنهای با ۶۰ یا ۱۲۰ حزب. انتخاب تعداد حزب بستگی به میزان زمان و هدف شما از تلاوت قرآن دارد. اگر هدف شما ختم قرآن در یک ماه است، انتخاب قرآن با ۳۰ حزب مناسبتر است، زیرا هر روز یک حزب را میتوانید تلاوت کنید. اما اگر قصد دارید که تلاوت قرآن را با سرعت بیشتری انجام دهید یا در زمانهای کوتاهتر، قرآنهای حزبی ۶۰ یا ۱۲۰ حزب میتوانند مناسب باشند. این تقسیمبندیها به شما این امکان را میدهند که برنامهریزی دقیقتری برای تلاوت روزانه داشته باشید.
انتخاب بر اساس خط، قطع و ترجمه
در انتخاب قرآن حزبی، توجه به ویژگیهای ظاهری آن مانند نوع خط، قطع و ترجمه نیز بسیار مهم است. قرآنهای حزبی معمولاً در قطعهای مختلف چاپ میشوند، از جمله قطع وزیری، جیبی یا رقعی. اگر شما به دنبال یک قرآن قابل حمل برای مطالعه روزانه هستید، قرآنهایی با قطعهای کوچکتر مانند قطع جیبی میتوانند گزینه مناسبی باشند. از سوی دیگر، اگر قصد دارید قرآن را در جلسات قرآنی یا در خانه تلاوت کنید، قرآنهایی با قطع بزرگتر و خط واضحتر، مانند قطع وزیری، مناسبتر خواهند بود.
علاوه بر این، اگر به ترجمه قرآن نیز نیاز دارید، انتخاب قرآنهایی که همراه با ترجمه معتبر هستند میتواند به شما در فهم بهتر آیات کمک کند. بسیاری از قرآنهای حزبی بهطور ویژه با ترجمههای معروف مانند ترجمه فارسی استاد فولادوند یا ترجمه انگلیسی شایسته انتخاب میشوند، که بسته به نیاز خود میتوانید از میان آنها انتخاب کنید.
معرفی قرآنهای حزبی موجود در سایت کتاب هادی
سایت کتاب هادی مجموعهای گسترده از قرآنهای حزبی در انواع مختلف را ارائه میدهد. شما میتوانید از میان قرآنهای حزبی با تعداد حزب مختلف، قطعهای متنوع، خطهای خوانا و ترجمههای معتبر انتخاب کنید. بهعنوان مثال، قرآنهای حزبی ۳۰، ۶۰ یا ۱۲۰ حزبی با ترجمه فارسی، در قطعهای مختلف و در طرحهای متنوع، از جمله قرآنهای رنگی و با جلدهای مقاوم، در دسترس شما قرار دارد.
برای دیدن نمونهها و انتخاب قرآن مناسب، شما میتوانید به قسمت محصولات سایت کتاب هادی مراجعه کنید و مطابق با نیاز خود قرآن دلخواهتان را انتخاب نمایید.
برای مشاهده و خرید انواع قرآنهای حزبی، از جمله قرآن سی پاره، شصت پاره و صد و بیست پاره، به فروشگاه ما مراجعه کنید و نمونههای مختلف قرآن حزبی با کیفیت عالی را مشاهده کنید
نتیجه گیری
استفاده از قرآن حزبی بهعنوان یک ابزار کارآمد برای تلاوت منظم و تدبر در آیات قرآن، راهی ساده و مؤثر برای ارتباط مستمر با کلام خداوند است. تقسیمبندی قرآن به بخشهای کوچکتر نهتنها تلاوت روزانه را راحتتر میکند، بلکه امکان برنامهریزی دقیقتری را برای ختم قرآن فراهم میآورد. با توجه به انواع مختلف قرآنهای حزبی، از جمله قرآنهای ۳۰، ۶۰ و ۱۲۰ حزبی، هر فرد میتواند بر اساس نیاز و هدف خود، گزینه مناسب را انتخاب کند. فروشگاه کتاب هادی با ارائه قرآنهای حزبی در قطعهای مختلف، با ترجمههای معتبر و طراحیهای متنوع، این امکان را برای شما فراهم کرده است که قرآن مناسب خود را بهراحتی پیدا کنید و در مسیر تلاوت منظم و هدایت قرآن قرار بگیرید. برای مشاهده انواع قرآنهای حزبی و محصولات دیگر، به سایت کتاب هادی مراجعه کنید.